Aleyna Sevim Virüs berbat emelli yazılımlar derken akıllı cep telefonu kullananların kâbusu haline dönüşen casus Escort Göztepe yazılımlar tüm bilgilerinizi kolay kolay ele geçirerek başınıza türlü belalar açabilir Bilgisayar ya da tablet üzere aygıtlara da sızabilen bu yazılımlar sayesinde bir oburunun cep telefonunu ele geçirmek artık çok Caddebostan escort daha kolay Hatta toplumsal medya platformlarında bu sürecin nasıl yapıldığına dair bilgiler de paylaşılıyor Bunun son örneği eşi tarafından aldatıldığını düşünen bir kişinin toplumsal medyaya yansıyan görüntüsüyle gündeme taşındı Görüntüdeki Bağdat Caddesi escort bayan kişi bir telefoncuda yüklettiği casus yazılımla eşinin yazışmalarını takip edebildiğini anlattı Görüntüde bahsi geçen uygulamaya ait şikâyet sitelerine çok sayıda müracaat yapıldığını da görmek mümkün Milliyet insanların hayatını kâbusa çevirebilecek casus yazılımdan korunmak ya da aygıtınızda mevt olmadığını anlamanız için nelere dikkat edilmesi gerektiğini uzmanlarına sordu
RUHUNUZ BİLE DUYMAZ
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Bilişim Uzmanı Doç Dr Ali Murat Kırık yasa dışı emelle kullanılan casus yazılımların oburunun telefonundaki yazışmalara pozisyon bilgilerine fotoğraf ve görüntülere gizlice erişim sağladığını söyledi Casus yazılımlar ekseriyetle kullanıcının fark etmesini zorlaştırır diyen Kırık şunları kaydetti
Hedef telefonun performansını olumsuz etkileyebilir bu nedenle kullanmadan evvel dikkatle değerlendirilmelidir Muteber olmayan kaynaklardan kullanılan casus yazılımlar sıklıkla makûs emelli yazılımlar içerebilir ve gaye telefonun sahibini bilgilendirmeden çalışabilir Bu hem ferdî bilgilerin berbata kullanılma riskini artırır hem kullanıcının kendi aygıtının güvenliğini tehlikeye atar Buna örnek olarak eşleri yahut sevgilileri izlemeyi söyleyebiliriz Etik olarak kabul edilemez bu davranış şahsî saklılığa önemli bir hücum olduğu için tüzel sonuçları da olabilir
NASIL ANLARIM
Doç Dr Kırık berbat niyetli bu yazılımların resmi uygulama mağazalarında da yer alabildiğine dikkat çekerek aygıtınızda casus olup olmadığının nasıl anlaşılacağıyla ilgili bilgiler verdi
Uygulamaların altında geçersiz memnuniyet yorumları bile olabilir Uygulama mağazaları bunları yayınlamadan evvel makul bir kontrol sürecinden geçirir lakin makus niyetli uygulamaların tespiti bazen güç olabilir Kullanıcılar güvendikleri uygulamaları seçmek için incelemeleri ve derecelendirmeleri dikkatlice okumalı müsaadeleri gözden geçirmeli güncellemelere dikkat etmeli uygulamaları resmi kaynaklardan indirmeli ve taşınabilir aygıtlarına antivirüs yazılımları yüklemelidir Casus yazılımlar ekseriyetle gizlice çalışır ve bariz izler bırakmamaya çalışır Pil ömrünün süratle azalması data kullanımının olağandan fazla olması telefonun birdenbire yavaşlaması uygulamaların beklenmedik müsaadeler talep etmesi telefonun çok ısınması e posta yahut bildirilerde olağandışı aktiviteler telefonun güvenlik yazılımları yahut antivirüs programları ile taranarak casus yazılımın tespit edilmesi ve önemli telaşlarınız varsa profesyonel yardım almalısınız Bunlar telefonunuzun izlenip izlenmediğini düşündüğünüzde dikkate almanız gereken değerli işaretlerdir
BİR YILDAN 3 YILA KADAR HAPİS
Avukat Yaşar Öksüz WhatsApp ve gibisi uygulamalar üzerinden yapılan aramalar yahut yazışmaların şahısların özel hayatına giren hususların başında olduğunu tabir etti Bireylerin özel hayatlarının anayasal garanti altında olduğuna dikkat çeken Öksüz hukukî olarak hangi haklara sahip olunduğunu anlattı
WhatsApp görüşmelerinin yasa dışı halde takip edilmesi özel hayatın kapalılığını ihlal cürmünü oluşturur Özel hayatın kapalılığını ihlal durumunda 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası verilir Saklılığın imaj yahut seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde verilecek ceza bir kat artırılır Ayrıyeten bir kişinin diğer bir bireye ilişkin telefona casus yazılımlar yüklemesi farklı bir cürümdür Bu çeşit durumlarda Türk Ceza Kanunu nun 243 unsurunda düzenlenen bilişim sistemine girme cürmü oluşur Bu kabahatin cezası ise 1 yıla kadar mahpus cezası yahut isimli para cezasıdır Takip edildiğini anlayan kişi kendisine en yakın savcılığa yahut karakola gidip şikâyetçi olması gerekir Çünkü bu hatalar şikâyete tabi hatalardandır Şikâyet olmadığı sürece savcılık zaten inceleme başlatamaz Şikâyetin olayın öğrenilmesinden itibaren 6 ay içinde yapılması gerekir
HEM FİZİKÎ HEM UZAKTAN YÜKLENİYOR
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi SODİMER Lideri Prof Dr Levent Eraslan casus yazılımların amaç telefona fizikî olarak ya da uzaktan erişerek yüklenebildiğini anlattı Eraslan devamında da şunları dedi
Hedef telefona fizikî olarak erişerek casus yazılım yükleme çok görülen bir uygulama Biz daima telefon tablet bilgisayar üzere aygıtlarınızı asla korunaksız bırakmayın deriz Bu usul çoklukla Android telefonlar için kullanılır Casus yazılım maksat telefona bir USB kablosu yahut Bluetooth aracılığıyla yüklenir
IPHONE U OLANLAR
Uzaktan erişerek casus yazılım yükleme ise bir öteki metottur Bu prosedür maksat telefonun sahibinin müsaadesi olmadan casus yazılım yüklemek için kullanılır Ekseriyetle iPhone telefonlar için kullanılır Casus yazılım maksat telefonun iCloud hesabına erişerek yüklenir Casus yazılımlar amaç telefonun çeşitli datalarını takip edebilir Bu datalar ortasında SMS WhatsApp Facebook Messenger Telegram vb uygulamalardaki yazışmalar pozisyon GPS Wi Fi ve hücresel sinyalleri kullanarak pozisyon takibi yapılır Ayrıyeten telefondan yapılan alışverişler aramalar internet kullanımı vs de izlenebilir Lakin diğerinin telefon konuşmalarını kaydetmek yasal değildir Şahsî bilgilerin korunması kanunu kapsamında bir kişinin telefon konuşmalarını kaydetmek için o kişinin açık isteğine sahip olmak gerekir
VİRÜSTEN FARKI NEDİR
Casus yazılım bilgisayar tablet akıllı telefon üzere aygıtlara kullanıcıların haberi olmadan sızan kullanıcının müsaadesi olmadan datalarını toplayan ve topladığı bilgileri üçüncü taraflara satan bir çeşit makûs hedefli yazılımdır Casus yazılımlar günümüz dünyasının en büyük siber tehlikelerinden biri olarak kabul ediliyor Bir virüs değildir Virüsler aygıt içinde yayılmaya çalışır casus yazılımın ise aygıta bir sefer girmesi kafidir